Tulp

Van verzorging tot symboliek: ontdek hier alles over de tulp!

Ah, de tulp! Hollandser kan het haast niet, zou je denken, maar eigenlijk is de tulp oer-Iranees, oer-Afghaans en oer-Kazachstaans. Nomaden namen de kleurrijke bloemen mee naar Turkije, waar stoere sultans ze op hun tulband gingen dragen. Zo kreeg de bloem zijn naam: ‘tulipan’ betekent namelijk tulband. Meer weten over de tulp? Benieuwd naar de verschillende soorten, vormen en verzorgingstips? Of naar het planten van tulpenbollen? Lees snel verder!

tulp | mooiwatbloemendoen

welke kleuren en vormen tulpen bestaan er?

Tulpen behoren tot de meest populaire snijbloemen ter wereld. De kleurrijke, altijd vrolijke tulp is er in het wit, rood, geel, roze, paars, oranje, groen of met meerkleurige bloemblaadjes. Ook de vormen van de tulp zijn een feestje voor het oog. Zo kom je ze tegen met een enkele of een dubbele rij bloemblaadjes, zijn er ook opvallende franje- en parkiettulpen met gekartelde bloemblaadjes en is er de elegante lelietulp. Pioentulpen lijken op zusjes van pioenen en Franse tulpen zijn, in tegenstelling tot de meeste Françaises, bijzonder lang en hebben zeer grote bloemen.

verzorgingstips voor tulpen

Tulpen in huis gehaald? Dan wil je daar natuurlijk zo lang mogelijk van genieten. Bekijk onderstaande tips en ontdek hoe je tulpen zo lang mogelijk mooi kunt houden in je vaas.

  • Zet de tulpen eerst een uurtje in papier of folie in de vaas. De tulpen zuigen zich dan vol met water en trekken zich als het ware recht.
  • Snijd de stengels schuin af met een schoon en scherp mes of een snoeischaar.
  • Kies een schone vaas die hoog genoeg is: tulpen groeien nog een aantal centimeters door.
  • Leg een koperen munt (bijvoorbeeld 5 cent) in je vaas, dit zorgt voor rechtere tulpen die langer vers blijven.
  • Prik met een naald een klein gaatje in de steel (net onder de bloem). Dit remt de groei van de tulp iets af, waardoor de bloem minder snel gaat hangen.
  • Gebruik kraanwater op kamertemperatuur.
  • Voeg snijbloemenvoeding aan het water toe voor een langere houdbaarheid.
  • Zet de vaas op een koele, niet-zonnige standplaats uit de buurt van de fruitschaal.
  • Tulpen drinken veel, dus vul de vaas regelmatig bij met kraanwater op kamertemperatuur.

wanneer zijn tulpen te koop?

In Nederland kennen we jaarlijks op de 3e zaterdag in januari de Nationale Tulpendag. Op deze dag vieren we de start van het nieuwe tulpenseizoen. Vanaf eind januari (en soms zelfs eerder) zijn bij vele bloemisten tulpen te koop. Tulpen zijn er vooral in de winter en in het voorjaar (tot en met mei), maar dankzij speciale kwekerijen is de tulp tegenwoordig jaarrond verkrijgbaar. 

wat is de symboliek van tulpen?

Gaf je in de zestiende eeuw een tulp weg, dan gaf je diegene rijkdom. In die tijd was de bloem mateloos populair en ontstond er een speculatieve handel in tulpenbollen. Voor de prijs van één tulpenbol schafte je toen een heel grachtenpand aan in Amsterdam. Inmiddels kost een leuke bos nog maar een paar euro, maar de rijke symboliek is niet verdwenen. Geef je tulpen, dan geef je ook een vrolijke, positieve boodschap. Tulpen worden ook gezien als symbool van nieuw begin en frisheid, omdat ze bloeien in de winter en het vroege voorjaar. 

betekenis van verschillende kleuren tulpen

Net als dat een rode roos een andere betekenis heeft dan een gele, worden verschillende betekenissen toegekend aan verschillende kleuren tulpen:

  • Rode tulpen: rode tulpen staan symbool voor ware liefde en passie. Ze zijn daarmee een perfect cadeau voor een geliefde.
  • Witte tulpen: witte tulpen symboliseren zuiverheid, een nieuw begin en vergeving. Ze zijn een ideaal cadeau als je iemand excuses wilt aanbieden of je oprechte intenties wilt aantonen.
  • Gele tulpen: gele tulpen symboliseren vrolijkheid en waardering. Een perfect cadeau om iemand op te vrolijken of je waardering uit te spreken.
  • Oranje tulpen: oranje tulpen staan voor enthousiasme. Je geeft oranje tulpen als je blij bent voor een persoon, bijvoorbeeld bij een mijlpaal. 
  • Roze tulpen: roze tulpen staan voor schoonheid, geluk en tedere liefde. Een perfect cadeau voor je moeder, oma of andere verzorger die je liefhebt.
  • Paarse tulpen: paarse tulpen staan voor waardigheid, spiritualiteit en de balans tussen leven en dood. Ze worden ook regelmatig gebruikt in tijden van rouw.  

zijn tulpen giftig voor huisdieren en mensen?

Tulpen kunnen, als ze worden ingenomen, gevaarlijk zijn voor huisdieren zoals honden en katten. De bloem bevat stoffen als alkaloïden en glucosiden die giftig zijn voor huisdieren. Als een huisdier van een tulp eet, kan het symptomen van vergiftiging vertonen, zoals braken, kwijlen en gebrek aan eetlust. Daarom is het belangrijk om tulpen buiten het bereik van huisdieren te houden en medische hulp in te roepen als een hond of kat tekenen van vergiftiging vertoont. Ook voor mensen is het eten van tulpen giftig. De mate van toxiciteit is afhankelijk van de hoeveelheid die wordt gegeten en gevoeligheid van de persoon. De verschijnselen van tulpenvergiftiging zijn misselijkheid, braken en diarree. Vroeger, met name tijdens de hongerwinter (1944-1945), werden tulpenbollen gekookt en gegeten. De bollen zijn eetbaar en bevatten zetmeel, maar het innemen van grote hoeveelheden kan leiden tot vergiftiging. Zeker als de bollen behandeld zijn met chemicaliën om ze te beschermen tegen plagen. Over het algemeen zijn tulpenbollen dus niet bedoeld voor consumptie. 

waar komt de tulp oorspronkelijk vandaan?

Tulpen vind je in het wild in Noord-Afrika en Zuid-Europa tot aan het noordwesten van China. Met de grootste diversiteit in drie verschillende bergketens in Centraal-Azië: de Pamir, de Tiensjan en Hindoekoesj. Het klimaat is hier vanwege de koude winters, lange lentes met koude nachten en een droge zomer ideaal voor tulpen. Tulpen hebben namelijk een koude nacht en een koude winter nodig om te kunnen groeien, waardoor ze niet in een warm klimaat gekweekt kunnen worden. Tegenwoordig worden tulpen over de hele wereld gekweekt en zijn ze een populaire winter- en lentebloem.

Een populaire theorie suggereert dat het woord 'tulp' is afgeleid van het Perzische woord 'tulipan' en dat het verband houdt met de gelijkenis tussen vorm van de tulp en de tulbanden die werden gedragen door sultans en mensen met status in het Ottomaanse Rijk. 

de tulp als nationaal symbool

In de 16e eeuw werd de tulp naar Europa gebracht, met name naar Nederland. Daar groeide de bloem in de 17e eeuw uit tot belangrijk symbool en geliefd onderdeel van de Nederlandse cultuur. Nederland staat bekend als een van de grootste producenten en exporteurs van tulpen. Nederland is een ideaal land voor tulpenkweek. Dat heeft te maken met verschillende factoren:

  • Het gematigde zeeklimaat (mild weer, met niet al te extreme temperaturen) is perfect geschikt voor tulpen.
  • Nederland kent vruchtbare, goed doorlatende bodems, waar tulpenbollen goed op gedijen.
  • Door de lange geschiedenis van tulpenkweek (vanaf 16e eeuw), heeft Nederland veel kennis en ervaring opgebouwd in het selecteren, kweken en veredelen van tulpen.
  • Nederland staat bekend om geavanceerde veredelingstechnieken, waardoor we steeds nieuwe variëteiten tulpen ontwikkelden.
  • De Nederlandse bloembollensector is zeer professioneel en een belangrijke speler op de wereldmarkt. Dat draagt bij aan de hoge kwaliteit van Nederlandse tulpen.
  • Het toerisme rondom de Keukenhof, een van 's werelds grootste bloementuinen met vele tulpenvelden, draagt bij aan de wereldwijde bekendheid van de Nederlandse tulpen.

boeket met tulpen

Tulpen zijn er in vele kleuren, soorten en maten. Welke jij in je vaas laat stralen kiest is natuurlijk geheel aan jou! Inspiratie nodig? Laat je inspireren door dit witte boeket met de tulp in de hoofdrol en door deze tulpenvazen

wanneer tulpenbollen planten?

Wil je je eigen tulpen plukken en tulpenbollen planten in je eigen tuin? Doe dat dan in de herfst, ergens tussen oktober (vroeg) en december (laat). Plant je tulpenbollen het liefst voordat de eerste vorst intreedt, zodat de tulpenbollen voldoende tijd hebben om wortels te vormen voordat de echte kou begint. Tulpenbollen moeten een periode van kou ondergaan om in het voorjaar tot bloei te komen. Let op: als je tulpenbollen te vroeg plant, kunnen de bollen gaan rotten of niet tot bloei komen. De beste tijd om de tulpenbollen te planten is als de bodemtemperatuur tussen de 7-10 graden ligt. Let op: als je tulpenbollen koopt, maar ze nog niet meteen plant, bewaar de bollen dan in een papieren zak of kartonnen doos op een koele, droge plek. 

Hoe plant je tulpenbollen?

Wil je in het voorjaar genieten van kleurrijke tulpen in je tuin? Bekijk de onderstaande informatie en tips voor het planten van tulpenbollen:

  • Planten tulpenbollen op een zonnige en beschutte plek. Ook als je een tuin hebt waar niet de hele dag de zon op staat kun je tulpenbollen planten. Ze gedijen ook op een plek in de halfschaduw, maar hoe meer zon een tulp krijgt, hoe imposanter de bloem wordt. 
  • Als de grond erg nat is (na een periode van veel regenval) of als er vorst in de grond zit, wacht dan even met het planten van de tulpenbollen.
  • Zorg ervoor dat de grond goed doorlatend is en een goede waterafvoer heeft (goede drainage). Als de grond te nat is dan gaan de tulpenbollen rotten. Is er geen goede drainage? (vooral bij kleigrond)? Gebruik dan voldoende compost om de drainage en vruchtbaarheid van de grond te verbeteren.
  • Graaf een plantgat dat diep genoeg is en leg de bol erin met de punt naar boven. De stelregel voor de diepte van de bol is 3 keer de hoogte van de bol. Als je bol 5 centimeter hoog is, plant de bol dan zo'n 15 centimeter diep.
  • Plant de tulpenbollen met een tussenruimte van zo'n 5 centimeter.
  • Bedek de bollen met aarde, geef de grond na het planten water en laat het vervolgens over aan de natuur. 
  • Tulpenbollen bloeien vaak in april en/of mei en bloeien dan zo'n 2 à 3 weken. 

hoe vaak bloeien tulpenbollen?

Je kunt tulpenbollen in de grond laten zitten nadat je tulpen zijn uitgebloeid, maar de kans is dan wel groot dat ze het jaar erop kleinere bloemen geven of helemaal niet bloeien. De meeste tulpensoorten zijn niet meerjarig. Voor de mooiste bloei plant je in het najaar nieuwe tulpenbollen.